Yürüme Robotu Nasıl Çalışır?

 Robotik yürüme sistemi(yürüme robotu); yürüme yeteneğini kısmen ya da tamamen kaybetmiş olan hastalara yeniden bu yeteneği kazandırabilmek için kullanılan teknoloji ürünü yeni bir sistem olup iki ana bölümden oluşur. Birinci bölümde, hasta bir yürüme bandı üzerinde. Robotun çevrelediği bir alanda ayakta dik duracak şekilde askıya alınır böylece vücut ağırlığı eksilir. Öncelikle hastanın vücut ağırlığının hangi oranda verileceği destekleneceği belirlenir. Çalışmaya, hastanın katkısının ne oranda, cihazın katkısının ne oranda olması gerektiği değerlendirildikten sonra başlanır. İkinci bölümde ise Robotik Yürüme sisteminde yüksek kalitede bilgisayar kontrollü robotik motorlar kullanılır. Cihazın bu sensörlü robot parçaları hastanın bacaklarına kalça ve diz eklemleri referans alınarak tutucu bantlarla monte edilir. Bu sensörlerle bacaklar doğal yürüme kalıbı oluşturacak şekilde hareket ettirilirken, bir taraftan da alıcılar vücudun harekete cevabını değerlendirmeye ve ölçmeye alır ve bu sayede cihazın bilgisayarında elde edilen grafik veriler doktora hastanın yürümenin hangi aşamalarında ve ne boyutta problem yaşadığını bildirir Robot her hastanın bireysel fonksiyonel seviyesine uyacak şekilde ayarlanarak hastayı gerektiği kadar ama mümkün olduğunca az destekliyor. Hasta belli ve istenen bir kalipta hareket ederken robot müdahale etmezken, hasta istenen kalıbın dışına çıktığında robot düzeltici bir güç oluşturarak "gerektiği kadar yardım" prensibini devreye sokar. Böylece çok sayıda tekrarlanarak fizyolojik yürüme kalıbını oluşturan hareketler hastaya yeniden yürümede en büyük yardımı oluşturuyor.

Yürüme Robotunun etki mekanizması?

Yürüme fonksiyonunu restore etmenin en iyi yöntemi hastayı olabildiğince erken ayağa kaldırıp yürütmeye başlamaktır. Felçli hastalarda tutulan vücut bölgesi normal yürüme kalıbındaki hareketlere hareketi oluşturacak kas gücü olmasa da cevap verir. Bu yöntemle özellikle omurilik felçli hastalarda tedavi bacaklardan omuriliğe iletilen refleksler oluşmasını sağlar Yapılan çalışmalar göstermektedir ki özel hareket serilerinin tekrarlanması duyusal hafızayı tetikleyerek omuriliğe yürümeyi nasıl başlatacağını hatırlatmaktadır. Bu durumlarda omuriliğin kendisi tıpkı küçük bir beyin gibi davranarak yürüme hareketlerinde kontrolü oluşturabilme kapasitesine sahip olmaktadır. Bir bakıma omurilik kaslara yürümenin doğru yolunu bildirmektedir.

Tekrarlanan yürüme kalıbı, beyin ve omuriliğe birlikte çalışarak hastalık veya yaralanma sonucu kesilmiş sinyallerin yeni yollarla yeniden oluşturulmasında yardımcı olurken normal yürümede beyine giden uyarılar, robotik yürümede de benzer şekilde gitmiş olur ve böylece beyindeki hareket merkezi fizyolojik kalıplara en uygun şekilde uyarılmış olur. Böylece bacaklardan gelen sensöryel ve görsel algı ile birlikte reflex yürüme kalıbı beyinde olması gereken hücre gruplarına değil de onun vazifesini yüklenebilecek başka beyin hücresi dokularına öğretilir. Bu durum beynin reorganizasyon ve adaptasyon yeteneğinin (Plastisite) bir sonucudur. Robotik Yürüme Sistemi sayesinde periventriküler alan ile beynimiz arasında iletişimi sağlayacak yan dallar, yeni bağlantılar kullanılmaya, mevcut bağlantılar ise gelişen yeni nöronal yollara adapte edilmeye çalışılır. Dolayısyla felçli hasta bu yürüme ve güçlendirme tedavisini alınca hem beyin hem de omurilik, yürüme için yeni nörolojik yolları keşfeder.

Robotik rehabilitasyonun(Yürüme Robotu) tedaviye en önemli katkısı, günlük yaşamdaki normal aktivitelere benzeyen hareketleri yoğun olarak yaptırabilmesi ve bu sayede beyin ve omurilikteki sorumlu merkezleri sürekli olarak uyarmasıdır.

 

Bu Tedavilerden Kimler Yararlanabilir?

 Robotik Yürüme tedavisi, öncelikle tam kesi olmayan omurilik yaralanmalarında bir başka deyişle kol ve bacaklarında hala bir miktar fonksiyonu kalmış hastalarda kullanılmakta. Robotik Yürüme tedavisi tam kesi denilen total omurilik felçlerinde fonksiyonel iyileşme sağlamamakla beraber metabolizmayı uyarmak, dolaşımı düzene sokmak, spastisiteyi azaltmak, ve uzun dönemde de mesane ve barsak fonksiyonlarını düzene sokmak gibi ikincil yan etkilerde de düzelmeyi sağlıyor.

Beyin ve omuriliği çalıştırmanın yanı sıra bu tedavi yöntemi kasları güçlendirme ve dolaşımı düzenleme etkilerine ilaveten egzersizlerin ağırlık taşıyıcı özellikleri nedeniyle hareketsizliğe bağlı gelişmesi olası osteoporoz riskine karşı kemiklerin kuvvetlenmesine de yardımcı oluyor.

Tedavinin temel amacının yürüme yeteneğinin geliştirilmesi veya yeniden kazanılmasıdır. Bu nedenle en sıklıkla, bu yeteneklerini beyin yaralanması, inme, inkomplet omurilik yaralanması, çocuklardaki beyin felçleri (serebral palsy), multipl skleroz, parkinson hastalığı, çeşitli ortopedik hastalıklar kalça protezleri uygulaması sonrası kaybetmiş hastalar için önerilir. Hastanın bacaklarında en az bir ana kas grubunda az da olsa bir miktar duyu veya motor fonksiyon/hareket bulunmalıdır. Yaralanmadan yıllar sonra bile uygulanan tedaviler fayda vermektedir. Diğer fiziksel egzersiz programlarında olduğu gibi hastalar program öncesi doktoru tarafından tam bir değerlendirmeye alınmalıdır. Bazı özel şartlarda hastalar bu tedaviye aday olamazlar. Bunlar; kardiyopulmoner hastalıklar, yüksek kan basıncı olan veya kan basıncı ayağa kalkmakla veya yürümekle aşırı derecede değişkenlik gösterenler, bayılma nöbetleri olanlar, kontrol edilemeyen diyabeti olanlar, iyileşmeyen basınç yaraları olanlar, çok ileri dereceli osteoporozu olanlar, bacaklarda aşırı şişme veya kontraktürleri olanlar şeklinde değerlendirilebilir.